Silvio Alberto (Tip) Marugg O.O.N. (1923-2006) was een Antilliaans schrijver en dichter en wordt gerekend tot de grote schrijvers van Caribisch Nederland.
Jeugd
Hij werd op 16 december 1923 geboren te Curaçao als vijfde kind uit het gezin van Johann Isaac Abraham Marugg en Johanna Helena Curiel. Zijn roepnaam werd ‘Tip.’ Tezamen met zijn broer Isaac Oscar en zuster Helena Celina werd Tip op 11 maart 1926 thuis aan de Witteweg nr. 3 gedoopt door de predikant van de Verenigde Protestantse Gemeente van Curaçao. Getuigen van zijn doop waren zijn oom van vaderszijde, Eduard Christiaan Hendrik van Eps en zijn nichtje van moederszijde, Jeanne Erminia Hoogenbergen.
Tip groeide op aan de Witteweg in de wijk Otrobanda waar zijn vader een winkel had in de Breedestraat. Omdat de protestantse lagere school op Punda te ver weg was, bezocht hij een katholieke lagere school en vervolgens het Sint-Thomas College, geleid door de fraters van Tilburg. Twee van zijn jeugdjaren bracht Tip door in Venezuela bij een oom en tante van moederszijde.
Carrière
In 1942 behaalde Tip zijn MULO-diploma waarna hij leerling werd aan de Algemene Middelbare School. Deze opleiding kon hij niet afmaken omdat hij werd opgeroepen voor militaire dienst. Zijn diensttijd duurde vijf jaar en in 1945 werd hij aangewezen voor de officiersopleiding bij de Schutterij. In hetzelfde jaar werd hij bevorderd tot 2de luitenant.
In 1947 trad Tip uit militaire dienst en werkte hij twee jaar voor de Curaçaose Scheepvaart Maatschappij (C.S.M.). In mei 1949 werd hij overgeplaatst naar de Curaçaose Petroleum Industrie Maatschappij (C.P.I.M.) alwaar hij redacteur werd op de afdeling Public Relations. In het blad ‘De Passaat’ schreef hij vele artikelen en daarmee was schrijven zijn beroep geworden.
Romanschrijver
Na veel gedichten in diverse tijdschriften vanaf 1945 debuteerde Tip als romanschrijver in 1957 met zijn roman Weekendpelgrimage. In 1967 volgde de publicatie van zijn tweede roman In de Straten van Tepalka. Zijn laatste roman De morgen loeit weer aan verscheen pas in 1988. Dit werk werd in 1988 genomineerd voor de AKO-literatuurprijs en in 1989 ontving hij op Curaçao de Cola Debrot-prijs.
Tip schreef zowel in het Nederlands als in het Papiamentu.
Net als bij Boeli van Leeuwen, met wie hij bevriend was, speelt ook bij Marugg het eilandleven een centrale rol. Ook hij zoekt daarin uitdrukking van de paradoxen van het individuele bestaan en de kleine gemeenschap. De stijl is echter anders. Waar Van Leeuwen zich flamboyant betoont en meer aandacht heeft voor de groep, was Marugg ingetogener, melancholischer en meer gericht op het individu.
Alhoewel christelijk opgevoed was Marugg niet gelovig. Zijn ongeloof vormde voor hem een motivatie om te schrijven om zodoende te trachten het leven enige zin te geven.
De laatste jaren van zijn leven had hij te kampen met een sterk achteruitgelopen gezichtsvermogen waardoor hij niet goed meer in staat was te lezen en te schrijven. Ook moest hij sinds een jaar voor zijn dood een been missen vanwege een infectie. Op 22 april 2006 overleed Tip thuis in Willemstad en op 27 april werd hij in besloten kring bijgezet in de familiegrafkelder op het Protestantse kerkhof aan de Roodeweg. Tip is drager van het Oorlogsherinneringskruis en Officier in de Orde van Oranje-Nassau.
Oeuvre
Poëzie
- Zijn gedichten verschenen onder de titel ‘Dobbelstenen in Tepalka’ in de ‘Antilliaanse Cahiers’.
- Afschuw van licht. Gedichten 1946-1951 (1976)
De morgen loeit weer aan (bibliofiel, 250 ex.) (1990)
Proza
- Weekendpelgrimage (1957)
- In de straten van Tepalka (1967)
- De morgen loeit weer aan (1988)
- De hemel is van korte duur; verzameld werk 1945-1995 (2009)
Naslagwerken
- Dikshonario Erótiko/Erotisch woordenboek van het Papiamentu.
- Tip werkte aan een etymologisch woordenboek in het Papiamentu over alle termen die met drank en dronkenschap te maken hebben.
Vertalingen/bewerkingen
- Weekend Pelgrimage, vertaald door Roy Edwards (1960)
- Auch Vögel sterben im Morgenblau (1993)
- ‘De morgen loeit weer aan’ verscheen in 2001 in Amerika als ‘The Roar of Morning’.
- Werk van Tip werd in het Russisch vertaald.
- Weekendpelgrimage werd samen met de roman ‘Heremakhonon/Wacht op het geluk’ van Maryse Condé door theatergroep ZW bewerkt tot een soloverteltheatervoorstelling (acteur: Jeroen Heuvel) onder de titel ‘Zwarte Pelgrim’ (1990).
- De morgen loeit weer aan werd als toneelstuk in première gebracht door theatergroep Flint (2011).
Tijdschriften
- Tip publiceerde van 1945 tot 1951 zo’n twintig surrealistische gedichten in ‘De Stoep’.
- Tip was veertien jaar redacteur van ‘De Passaat’, het personeelsblad van de Curaçaose Petroleum Industrie Maatschappij (later Shell).
- Tip schreef de ‘Curaçaose Kroniek’ voor ‘El Dorado’.
- Tip schreef recensies in het Papiamentu over Amerikaanse en Spaanse literatuur voor ‘La Prensa’.
- Tip publiceerde gedichten in ‘Tirade’.
Over Tip Marugg
- Een bijdrage over Tip Marugg in ‘Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945’ door Pim Heuvel (1987).
- Een recensie van ‘De morgen loeit weer aan’ door Aad Nuis in ‘Een jaar boek. Overzicht van de Nederlandse en Vlaamse literatuur 1988’, samengesteld door Aad Nuis (1988).
- Maritza Coomans-Eustatia, Wim Rutgers en Henny E. Coomans (red.), ‘Drie Curaçaose schrijvers in veelvoud. Boeli van Leuwen, Tip Marugg, Frank Martinus Arion’ (1991).
- Rob van Olm, ‘In de schaduw van het licht. Op reis en in gesprek met F. Springer, Tip Marugg, Boeli van Leeuwen, Jacob Vredenbregt en Willem Walraven’ (1991).
- Possel, P. (2009). Niemand is een eiland; het leven van Tip Marugg in gesprekken. Amsterdam: De Bezige Bij.
- Een gedicht: ‘In memoriam de Curaçaose schrijver Tip Marugg (1923-2006) in ‘Sierlijke golven krullen van plezier’ (2009) van Walter Palm.
Diversen
- Weekendpelgrimage verscheen als Bulkboek 35.
- Boeli van Leeuwen droeg zijn roman ‘Schilden van leem’ (1985) op aan Tip Marugg.
- De Indiaan baarde een neger, regie Sherman de Jesus (video, 1998) Met Boeli van Leeuwen, Frank Martinus Arion, Tip Marugg. Een driedelige filmische interpretatie over het literaire werk van de schrijvers Boeli van Leeuwen, Frank Martinus Arion en Tip Marugg.
Bronnen:
- Coomans-Eustatia, M., Rutgers, W. en Coomans, H.E. (1991). Drie Curaçaose schrijvers in veelvoud; Boeli van Leuwen, Tip Marugg en Frank Martinus Arion. Zutphen: Walburg Pers.
- http://www.schrijversinfo.nl/maruggtip.html
- http://nl.wikipedia.org/wiki/Tip_Marugg